Mücbir Sebep Halindeki Yeniden Yapılandırma Ödemeleri Başlıyor
Türkiye’nin çeşitli illerinde büyük yıkıma yol açan 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler, birçok mükellefi zor durumda bırakmıştı. Bu kapsamda, Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ve Gaziantep’in İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki mükellefler için Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından mücbir sebep hali ilan edilmişti. 30 Kasım 2024 tarihinde sona erecek olan mücbir sebep hali, bu bölgelerdeki borçlular için önemli düzenlemeleri beraberinde getiriyor. İlgili mücbir sebep hali ile birlikte, 7256 ve 7326 sayılı Yeniden Yapılandırma Kanunları kapsamındaki ödemelerde önemli bir değişiklik yapılmış ve bu borçların ödeme süreleri uzatılmıştır.
- Mücbir Sebep Hali ve Ödemeler
Mücbir sebep hali kapsamında olan mükellefler, 6 Şubat 2023 ile 30 Kasım 2024 tarihleri arasında 7256 sayılı Kanun ve 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılmış borçlarının ödeme takvimlerinde değişiklikle karşılaşıyor. 1 Kasım 2024 tarihli ve 9078 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile mücbir sebep halinin sonlandırıldığı tarihten sonraki dönemde ödenecek ilk taksitin ödeme süresi, mücbir sebep halinin sona erdiği ayı takip eden ayda başlayacak şekilde uzatılmıştır. Bu tarihten itibaren, ödeme süreleri de takip eden aylık dönemler halinde (en fazla 12 ayda) yapılacak şekilde yeniden düzenlenmiştir.
Eğer mücbir sebep halinin başladığı tarih ile sona erdiği tarih arasına rastlayan taksit sayısı 12’den fazla olursa, fazla olan taksitler 12. taksitle birlikte ödenecektir. Bu düzenleme, borçlu mükelleflerin ödeme yükünü hafifletmeyi amaçlamaktadır.
- 30 Kasım 2024 Sonrası Süreç
Mücbir sebep hali 30 Kasım 2024’te sona erdiği için, borçluların ödeme süreleri de bu tarihten itibaren geçerli olan yeni düzenlemelere göre belirlenecektir. 30 Kasım’a kadar olan taksitlerin ödenmesi için daha fazla zaman tanınmış olup, ödeme süreleri 12 aylık bir süreye yayılacaktır. Ayrıca, bu süreçte borçların ödenmesinde herhangi bir erteleme yapılmayacak ancak ödeme takvimi yeniden yapılandırılacaktır. - Resmi Gazete ve Cumhurbaşkanlığı Kararları
Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılan bu düzenleme, mücbir sebep hali kapsamındaki mükelleflerin, 6 Şubat 2023 ile 30 Kasım 2024 tarihleri arasında 7256 sayılı Kanun kapsamında ödenmesi gereken taksitleri belirli bir süreyle ertelemesine olanak tanıyor. 2 Kasım 2024’te Resmi Gazete’de yayımlanan 9078 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, mücbir sebep hali devam eden yerlerdeki mükellefler için ödeme takvimi yeniden belirlenmiştir. Bu düzenleme, Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ve Gaziantep’in İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki borçluları kapsamaktadır. - Ödemelerde Uzatılan Süreler
Bu düzenlemeye göre, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihten sonra ödenecek ilk taksit, bu tarihi izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir. Diğer taksitler ise bu tarihten itibaren izleyen aylarda ödenecek şekilde yeniden düzenlenmiştir. Ancak, eğer mücbir sebep hali süresi 12 aydan fazla bir süreyi kapsıyorsa, fazla olan taksitler 12. taksitle birlikte ödenecektir. - 7440 Sayılı Kanun ve Mücbir Sebep Düzenlemesi
Bu dönemde yapılacak ödeme düzenlemelerinde, 7440 sayılı Kanun da önemli bir yer tutmaktadır. Bu Kanun’un 9. maddesine göre, mücbir sebep hali nedeniyle ödeme süreleri uzatılan taksitler için belirli esneklikler getirilmiştir. Özellikle, mücbir sebep nedeniyle ödeme süresi uzatılan taksitlerin ilk iki taksiti için süresinde ödeme şartı aranmayacaktır. Bu, mücbir sebep halinin devam ettiği bölgelerdeki mükelleflerin, ödeme yükünü hafifletmeye yönelik önemli bir adım olarak öne çıkmaktadır. - İlgili Düzenlemeler ve Uygulama
Cumhurbaşkanlığı Kararı ve Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeler, mücbir sebep halinin uygulandığı bölgelerdeki mükellefler için belirli bir süre boyunca ödeme ertelemesi sağlamaktadır. 213 sayılı Kanun’un 15. maddesine göre, mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki mükelleflerin borçları, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihten itibaren ödeme takvimine bağlanacaktır. Bu ödeme takvimi, mücbir sebep halinin sona erdiği ayı izleyen ayda başlayacak şekilde düzenlenmiştir.
Ayrıca, mücbir sebep hali ilan edilen bölgelerdeki mükellefler, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na başvuruda bulunarak bu ertelemelerden faydalanabilirler. Başvuruların, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar yapılması gerekmektedir.
- Ne Zaman Başvuru Yapılmalı?
Mükelleflerin, bu ödeme ertelemesinden yararlanabilmesi için başvurularını 30 Kasım 2024’ten önce yapmaları gerekmektedir. Mücbir sebep halinin sona erdiği tarihten sonra, başvuru süresi üç ay daha uzatılacaktır. Ancak bu süre zarfında yapılacak ödemeler, kanun hükümlerine göre belirli tarihlerde yapılacaktır.
Sonuç olarak
Mücbir sebep hali, depremler gibi olağanüstü durumların etkilediği bölgelerdeki mükellefler için finansal anlamda büyük bir kolaylık sağlamaktadır. Bu düzenlemeler, ödeme yükünü hafifletmek ve borçların yeniden yapılandırılmasını sağlamak amacıyla getirilmiştir. Bu süreçte, mücbir sebep halinin sona erdiği tarih ile belirlenen yeni ödeme planlarına dikkat edilmesi büyük önem taşımaktadır.
Mükelleflerin bu düzenlemeleri takip etmeleri ve gerektiğinde başvuru yaparak borçlarını yeniden yapılandırmaları, yasal yükümlülüklerini yerine getirebilmeleri açısından kritik olacaktır.