Elliden Az Çalışanı Olan ve Az Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İş Yerlerinde İş Güvenliği
Uzmanı ve İş Yeri Hekimi Hizmeti Alma Zorunluluğu

1 Ocak 2025 itibarıyla yeni düzenleme başladı!

Elliden az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için iş güvenliği uzmanı
ve işyeri hekimi hizmeti alma zorunluluğu 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe
girmiştir. Bu düzenleme, iş sağlığı ve güvenliği standartlarının artırılması, iş kazaları ile
meslek hastalıklarının önlenmesi ve işyerlerinde daha güvenli bir çalışma ortamının
sağlanması amacıyla getirilmiştir. İşverenlerin bu kapsamda belirlenen yükümlülüklere
uyum sağlamaları büyük önem taşımaktadır.

Yasal Dayanak ve Uygulama Şekli

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin yerine getirilmesi zorunlu tutulmuştur. İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri
Yönetmeliği’ne göre, işyerlerinde alınması gereken önlemlerin belirlenmesi,
uygulanmasının izlenmesi, çalışanların ilk yardım ve acil sağlık hizmetlerinin
yürütülmesi gibi yükümlülükler işverenlere verilmiştir.
Bu düzenleme gereği işverenler, çalışanları arasından ilgili yönetmeliklerde belirtilen
niteliklere sahip bir veya birden fazla işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirmek
zorundadır. Ancak işyerinde gerekli niteliklere sahip personelin bulunmaması
durumunda, işverenler bu hizmetleri Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSGB) veya
Çalışan Sağlığı Merkezlerinden (ÇASMER) hizmet alarak yerine getirebilirler.

Esnek Uygulama Koşulları

Elliden az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta bulunan işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin uygulanması konusunda belirli esneklikler sağlanmıştır. İşveren veya
işveren vekilleri, İşyerlerinde İşveren Veya İşveren Vekili Tarafından Yürütülecek İş
Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerine İlişkin Yönetmelik çerçevesinde aşağıdaki koşulları
sağlayarak bu hizmetleri kendileri de üstlenebilirler:

• İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirmek isteyen işveren veya işveren
  vekilleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş
  kurumlar aracılığıyla 16 saatlik bir eğitim almak ve sınavda başarılı olmak
  zorundadır.
• Eğitimler açıköğretim, uzaktan eğitim veya yüz yüze düzenlenebilir.
• Sınavdan 100 puan üzerinden en az 50 puan alanlar başarılı sayılarak iş güvenliği
  uzmanlığı belgesi almaya hak kazanırlar.
• İşveren veya işveren vekilleri, çalışan başına aylık en az 10 dakika iş sağlığı ve
  güvenliği hizmeti ayırmalıdır.
• İşveren veya işveren vekili tarafından yürütülen iş sağlığı ve güvenliği
  hizmetlerinde onaylı defter tutma zorunluluğu bulunmamakla birlikte, 6331 sayılı
  Kanun ve ilgili düzenlemelerin gerektirdiği diğer belge ve kayıtlar düzenlenmeye
  devam edilmelidir.
• İşveren veya işveren vekilleri, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek için
  İSG-KATİP sistemine kayıt yaptırmak zorundadır. Hizmetler, İSG-KATİP
  sisteminde onaylandığı tarihten itibaren geçerli olacaktır.
  İşyerinde Tehlike Sınıfının Değişmesi veya Çalışan Sayısının Artması Durumu
  İşyeri tehlike sınıfının değişmesi veya çalışan sayısının 50’nin üzerine çıkması
  durumunda, işverenlerin otuz gün içinde İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği
  kapsamında gerekli görevlendirmeleri yapması zorunludur. Aksi halde, işverenler ağır
  idari para cezaları ile karşı karşıya kalabilirler.
  İş Sağlığı ve Güvenliği Kurallarına Uymamanın Cezai Yaptırımları
  1 Ocak 2025 itibarıyla iş sağlığı ve güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi hizmeti alma
  zorunluluğuna uymayan işverenler, her bir ihlal için ayrı ayrı olmak üzere 88.663 TL idari
  para cezası ile karşılaşacaklardır. Bu nedenle işverenlerin en kısa sürede gerekli
  düzenlemeleri yaparak iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirmeleri
  gerekmektedir.
  

Sonuç ve Öneriler

Elliden az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için iş sağlığı ve
güvenliği hizmetleriyle ilgili getirilen yeni zorunluluklar, çalışanların güvenliğini artırmayı
ve iş kazalarını önlemeyi hedeflemektedir. İşverenlerin bu düzenlemelere uygun hareket
etmeleri hem iş güvenliğini sağlamaları hem de idari yaptırımlardan kaçınmaları
açısından büyük önem taşımaktadır. İşverenlerin, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini
kendi bünyelerinde yürütmek istemeleri halinde eğitim ve sınav sürecini
tamamlamaları, aksi durumda ise OSGB veya ÇASMER gibi yetkilendirilmiş
kurumlardan destek almaları gerekmektedir.
İş sağlığı ve güvenliği düzenlemelerine uyum sağlamak, hem işyerinde güvenli bir ortam
oluşturacak hem de olası idari yaptırımlardan kaçınılmasını sağlayacaktır. Bu nedenle,
işverenlerin yasal gereklilikleri dikkatle takip etmeleri ve gerekli aksiyonları almaları
büyük önem taşımaktadır.